Usajili wa Wapemba kama raia wa Kenya unaanza

Usajili wa watu wa jamii ya Wapemba kama raia wa jamhuri ya Kenya ulianza mjini Kilifi.

Hii inakuja wiki nne baada ya Rais William Ruto kutangaza kutambuliwa kwao kama raia.

Katibu Mkuu wa Idara ya Uhamiaji na Huduma kwa Wananchi, Julius Bitok ambaye alizindua zoezi hilo katika viwanja vya Karisa Maitha mjini Kilifi alisema usajili huo una nia ya kumaliza ‘ukosefu wa utaifa’ ambao Wapemba wamelaaniwa kwa miongo kadhaa.

“Tunaitaka jamii ya Wapemba kutumia kikamilifu hadhi yao mpya ili kuunganisha kikamilifu kijamii na kiuchumi na jamii zingine za Kenya. Tunataka wafuatilie uwezo wao kamili bila vizuizi vinavyohusishwa na ‘kutokuwa na utaifa,” alisema Bitok.

Katika Tangazo la Gazeti la Januari, 30, Ruto, kupitia tangazo la Rais, alibainisha kuwa jamii ya Wapemba ni sehemu ya lahaja 16 za Kiswahili cha jadi cha Kenya.

“Ninaelekeza kwamba Wapemba kutoka Pwani ya Kenya watambuliwe kama kabila nchini Kenya na wapewe hati za utambulisho husika kwa mujibu wa Katiba na sheria,” Mkuu huyo wa Nchi alisema.

Tangazo hilo linafuatia ombi lililofaulu la jamii chini ya Ombi Nambari 41 la 2020 la tarehe 19 Novemba mwaka huo huo, kuhusu kutambuliwa kwao kama raia wa Kenya.

Wapemba sasa watapata hati muhimu kama vile vitambulisho vya taifa.

“Kwa utambuzi wa uraia, jamii sasa inaweza kufaidika na haki na marupurupu ya uraia ikiwa ni pamoja na kupata hati muhimu za usajili kama vile Vitambulisho (Vitambulisho) na pasipoti ya Kenya ambayo Wapemba hawakuweza kuipata hapo awali,” alisema PS Bitok.

Kwa miaka mingi, wanajamii ambao idadi yao inakadiriwa kuwa zaidi ya 8,000 na wametawanyika kote Lamu, KilifiMombasa, na Kwale kaunti, maisha yamekuwa mabaya. Shughuli yao kuu ya kiuchumi ni uvuvi wa bahari kuu na wanachangia pakubwa katika mapato ya nchi kutoka kwa bahari.

Wanajamii wanaosifika kwa ujuzi wa ubaharia na uvuvi wana historia tele ya kutangamana na kuoana na jamii za pwani za Kenya haswa katika maeneo ya Kilifi, Mombasa na Kwale huku wengi wakiweka makazi katika kaunti hizi.

Ili Wapemba kumiliki mali au mtoto wake kwenda shule nchini Kenya, wamelazimika kujadiliana na mtu mwenye kitambulisho cha taifa ambaye atachukua nafasi ya uzazi na kusajili mali kwa jina la mtu mwingine ili kuepusha matatizo.

Wanajumuiya hao wanadai walihamia ukanda wa Afrika Mashariki wakati wa utawala wa Sultan Abdullah Bin Khalifa wa Zanzibar baada ya kutumia fursa ya ukanda wa pwani wenye urefu wa maili 10 ambao uliwekwa chini ya mamlaka ya Zanzibar. Eneo hilo lilifunika Vanga karibu na Kenya-Tanzania katika kaunti ya Kwale hadi Kipini huko Lamu.

Akizungumza katika hafla hiyo iliyohudhuriwa pia na mwakilishi wa Tume ya Umoja wa Mataifa ya Kuhudumia Wakimbizi nchini Kenya, Bi Caroline Buren, Gavana wa Kilifi Gideon Mungaro alisema kutambuliwa huko kutawalinda wavuvi wa Pemba dhidi ya madai ya ubaguzi na kunyanyaswa na wasimamizi wa sheria.

Mbunge wa Kilifi Kaskazini Owen Baya ambaye aliongoza sheria ya Bunge iliyofungua njia kwa amri ya Rais kuhusu Pemba aliitaka serikali kuzingatia jumuiya hiyo kwa ajira za serikali chini ya makundi ya watu waliotengwa.