Gharama ya managu yafikia Sh8,000 kwa gunia huku ukame ukiendelea Kisii

Bei ya gunia la mboga za kienyeji, managu, mjini Kisii imepanda maradufu kutoka Sh4,000 miezi michache iliyopita huku ukame ukiendelea kusababisha maafa.

Managu iko katika familia ya aina kadhaa za mboga zinazojulikana kama nightshades za Kiafrika ambazo ni maarufu nchini Kenya na hutumiwa kama mboga za majani na mimea.

Ni mojawapo ya mboga za majani za kiasili muhimu na maarufu na inasambazwa sana katika nchi za tropiki.

Wafanyibiashara mjini Kisii walisema bei ya mboga hiyo inaweza kupanda hadi Sh10,000 katika siku zijazo wiki ikiwa mvua itashindwa kuja.

Kwa kawaida, gunia la kilo 50 la managu huenda kati ya Sh2,500 na Sh4,000.

Managu mengi yanauzwa katika mji wa Kisii na katika eneo la Magena drip yanapatikana kutoka eneo bunge la Kilgoris. Wakazi wengi pia wamelima mboga hiyo kwenye mashamba yao.

Hali ya ukame imewafanya wafanyabiashara wengi kuacha biashara kutokana na uhaba wa mboga mboga, likiwemo sakata (saget). Gunia la sakata kwa sasa huenda kwa Sh5,500.

Lori ambazo zingeonekana zikisafirisha mboga hizo kutoka Kisii hadi miji mingine mikuu, ikiwemo Kisumu na Nairobi, zimepunguza safari zao kwa kiasi kikubwa.

Beatrice Mokeira, ambaye amekuwa akiuza kila aina ya Saget na African nightshade sokoni kwa zaidi ya miaka minane, ametaja ukame kama mbaya zaidi katika ukanda huu katika siku za hivi karibuni.

“Mvua ingenyesha Februari. Hata hivyo, mwaka huu imekuwa tofauti. Tunatarajia kuwa na mboga zaidi kuanzia Mei ingawa hii itategemea kama tutakuwa na mvua au la ambayo inatarajiwa Machi,” alisema Mokeira.

Alisema mboga ndogo zaidi kwa sasa inauzwa kwa Sh100. “Hii inatosha kuwahudumia watu watatu pekee,” Mokeira alisema.

Mfanyabiashara mwingine, Naom Nyaboke, alisema alikuwa akisafirisha hadi gunia sita za managu na saget kila siku kutoka Kiango mpakani mwa Transamara na Kisii.

“Walakini, kwa sasa, iko karibu haiwezekani kupata hata gunia moja. Hatuwezi kukidhi mahitaji ya mboga, “alisema.

Katika soko la mboga mboga katika Jiji la Kisii, wenyeji na wamiliki wa hoteli wanahisi joto. Mtu atahitaji hadi Sh300 ili kununua mboga za kutosha kwa ajili ya familia.

Janet Kemunto alisema kuwa yeye hutumia hadi Sh400 kupata mboga za kutosha kwa ajili ya familia yake. Ana watoto watatu.

“Kuna uhaba mkubwa wa mboga. Hata sukuma wiki ni vigumu kupatikana,” alisema Kemunto.

Charles Mochoge, ambaye ni mkahawa katika mji wa Kisii, alisema sahani ya managu au sakata huenda kwa Sh250 kutoka Sh150.

“Hatuna chaguo ila kuongeza bei. Baadhi ya watu wanapendelea kula mahotelini na sio majumbani mwao kwa sababu ya gharama za kununua na kuandaa baadhi ya mboga hizo,” alisema.